Theo thống kê không chính thức, có tới 95% doanh nghiệp Việt Nam “chết yểu” trong vòng 5 năm đầu. Để vượt qua giai đoạn này, Chủ tịch FPT Trương Gia Bình cho rằng, giới khởi nghiệp nên chơi với những người làm được những điều kỳ vĩ.
Trong hội thảo “Hành trình từ 0 đến 1 – Những bài học trong 5 năm đầu vượt sóng” do Group Quản trị và khởi nghiệp tổ chức, ông Bình thừa nhận mình may mắn khi được gửi đến học ở khoa cơ học trường Tổng hợp Matxcơva – một trong những trường tốt nhất theo đánh giá của Chủ tịch FPT. Đó là nơi hội tụ của những người thầy giỏi, những nhà khoa học hàng đầu Xô Viết. Chính những câu chuyện của các giáo sư về thành tựu của nhau đã hình thành trong ông Bình niềm hứng khởi vô tận, khiến ông tin rằng mình có thể làm nên những điều kỳ vĩ.
Hiện nay, FPT được đánh giá là doanh nghiệp về công nghệ hàng đầu Việt Nam. Theo xếp hạng của Gartner, FPT đang đứng thứ 180 trong danh sách những công ty dịch vụ công nghệ thông tin hàng đầu thế giới. Ông Bình cho biết sẽ hiện thực hóa mục tiêu lọt vào nhóm 50 doanh nghiệp đứng đầu danh sách này trong mười năm tới.
Từ những ngày đầu thành lập công ty, ông Bình đã đặt ra nguyên tắc “phải đứng trên vai những người khổng lồ”. Ngay từ đầu, FPT đã luôn hợp tác với các tập đoàn lớn trên thế giới. Hiện FPT đang là đối tác của gần 100 tập đoàn trong danh sách 500 công ty lớn nhất toàn cầu (Fortune Global 500).
Để giữ được FPT 100 năm và lâu hơn nữa, ông Bình cho biết, phải giữ được lòng tự hào Việt Nam cũng như khát vọng Việt, không ngừng phấn đấu vươn lên để bình đẳng với các tập đoàn hàng đầu của thế giới về chuyển đổi số; Phải tiếp tục không ngừng học hỏi, đổi mới, tạo dựng các giá trị ngày càng lớn hơn cho khách hàng.
Trong mười năm đầu, FPT đã tiên phong áp dụng công nghệ với mục tiêu tin học hóa hầu hết lĩnh vực xương sống của nền kinh tế. Hai thập kỷ tiếp theo mở lối cho xuất khẩu phần mềm, khẳng định thương hiệu Việt Nam trên bản đồ công nghệ số thế giới.
Ông Bình cho biết trong giai đoạn tiếp theo, FPT đặt sứ mệnh “vì một Việt Nam hùng cường”, nhận nhiệm vụ dẫn dắt chuyển đổi số với ba cam kết: Phát triển hạ tầng số giúp nâng cao năng suất lao động và năng lực cạnh tranh; Chia sẻ kiến thức, phương pháp luận và công cụ chuyển đổi số cho các công ty công nghệ Việt Nam; Đào tạo 5 vạn nhân lực số để triển khai sâu rộng cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Lời khuyên thứ hai của Chủ tịch FPT dành cho các startup là: Từ những khát vọng lớn, hãy làm điều khác biệt.
Ông Bình cho biết, ở FPT, tinh thần tiên phong đã giúp mở rộng tầm hoạt động và lớn mạnh vượt trội so với tốc độ thông thường của một doanh nghiệp. Xuất phát từ một nhà khoa học đi làm kinh doanh nên với ông, những vấn đề trong kinh doanh luôn được coi là những bài toán cần phải tìm lời giải, một bài toán lại thường có những phương pháp giải khác nhau. Chính phương pháp khoa học và tư duy phản biện đó đã giúp FPT liên tục tạo ra sự khác biệt.
Những ngày thơ bé, tỷ phú Elon Musk thường nằm nhìn lên trần nhà – nơi vẽ các hành tinh. Ước mơ ước mơ thuở bé của ông là di chuyển nhân loại lên sống ở hành tinh khác. Để rồi về sau, ông trở thành nhà phát minh kiêm sáng lập và điều hành Tesla, PayPal, SolarCity và SpaceX. Những hợp đồng làm tàu vũ trụ của NASA đều được chuyển vào tay ông. Hiện tại, ông sở hữu khối tài sản ròng trị giá 16,3 tỷ USD và là người giàu thứ 80 thế giới theo bảng xếp hạng của Forbes, đứng thứ 26 trong số những người có tầm ảnh hưởng nhất thế giới năm 2016.
Ông Bình kể lại, có một dịp ông nhận được email hẹn gặp của một nhà làm phim hàng đầu ở Holiwood. Sau buổi gặp đầu tiên với ông Bình cùng những nghệ sỹ Việt trong các lĩnh vực nhiếp ảnh, nhạc sỹ, ca sỹ… nhà làm phim kia ngỏ ý gặp riêng ông Bình thêm một buổi, người này đặt rất nhiều câu hỏi. Ông Bình phát hiện, trong suốt 28 năm qua, mỗi một tuần nhà làm phim kia đều gặp một người để hỏi, để tìm ra những ý nghĩ, ý tưởng hay nhất của họ.
Lời khuyên thứ ba ông Bình dành cho startup là sau khi đã có khát vọng, có ý tưởng khác biệt thì phải có một nhóm cộng sự tốt.
“Thành công là phải có đủ các nhân tố khi làm việc. Bạn có thể giỏi về chiến lược, bán hàng, tài chính hay quản trị nhân sự, quản lý chất lượng nhưng chắc chắn là không có một ai giỏi tất cả”, Chủ tịch FPT nhìn nhận.
Nhóm cộng sự này, theo ông Bình, không được giống người sáng lập, không phải là những người chỉ biết gật đầu đồng ý với những đề xuất, ý tưởng của người sáng lập mà còn phải là người chia sẻ khát vọng đó, sẵn sàng đưa ra ý tưởng để thảo luận và cùng tìm ra con đường đúng đắn.
Ông Bình cho rằng, một nhóm cộng sự cốt cán ở dạng hoàn hảo là một nhóm 5 người.
Người làm chủ có thể giỏi nhưng phải trả lời được là thực chất giỏi cái gì. Chủ tịch FPT khẳng định: “Nếu bạn không biết mình giỏi cái gì thì sẽ chẳng thể lập nên nhóm cộng sự cốt lõi. Sự hài hoà giữa các nhân tố, trong nhóm 5 người có tương sinh tương khắc, có người phản đối có người ủng hộ. Khi 5 người hòm hòm thấy chuẩn thì đó chắc chắn là chuẩn”.
Ông Bình chia sẻ, trong hơn 30 năm qua dựa vào bài học “tất cả các cuộc cạnh tranh trường tồn trên thiên nhiên đều dựa trên cấu trúc về gen”, FPT đã xây dựng một bộ gen được gói gọn trong các chữ “Sâu – Sáng – Tuyệt – Thông – Phong” với mong muốn công ty trường tồn hơn tuổi đời của những người sáng lập.
Sâu – là có triết lý doanh nghiệp sâu sắc. Sáng – là xây dựng một đội ngũ lãnh đạo tài năng, quản lý xuất sắc. Tuyệt – là chất lượng sản phẩm, dịch vụ tuyệt hảo. Thông – là cần có hệ thống thông tin trong doanh nghiệp vững vàng, là cơ sở, công cụ quản lý. Phong – là những giá trị văn hóa tinh thần phong phú cho cán bộ nhân viên.